Muhabbet Kuşlarında Kafes Ve Salmaların Bakımı
[ Salma : Büyük doğal kafesler ]



Kafes ve salmaların bakımında en önemli konuların başında temizlik gelir. Temizliğine özen gösterilmeyen kafes ve salmalarda yaşayan kuşlar için hastalıkların ve parazitlerin etkisiyle sağlıklarının bozulması kaçınılmaz bir sonuçtur. Kuşkusuz, bir hastalıkla tedavi amacıyla uğraşmaktansa, o hastalığın doğmaması için önlemler almak çok daha kolaydır. Temizlik kavramıyla anlatılmak istenen, yalnızca kafesi veya salmanın temizliği değil, aynı zamanda kuşların temizliğidir. Bu temizlik, günlük ve haftalık olmak üzere iki bölümde ele alınabilir.
Günlük temizlikte yapılacak işleri şöyle sıralayabiliriz ;


1- Temizlik tercihen sabah saatlerinde yapılmalıdır. İlk iş olarak yemlikler, suluklar, yemişlik ve eğer kirlenmişse tünekler, kafesin sürgülü tabanıyla birlikte çıkartılarak, temizliğin yapıldığı ve yemlerin tazelendiği yerlere götürülür. Tünek başlıklarında bulunan , bitlere karşı konan toz gereğinde temizlenir.


2- Kaplar temizlenir, su ve yemlikler, gereken özen gösterilerek tazelenir. Kafesin tabanına eğer taban kumu serilmekteyse, buradaki dışkı ve yem artıkları toplanır. Muhabbet kuşlarının dışkıları kuru olduğu ve yemleri aşırı oranda dağıtmadan yedikleri için bu işlem o denli zor değildir. Taban kumu serilmiyorsa, kafes tabanına tabanı koruyan, temizlikte kolaylık sağlayan kalın paket kâğıtlarından uygun ölçüde kesilerek kullanılması yararlı olur.



3- Bütün bu tazeleme ve temizleme işleri tamamlandıktan sonra herşey yerli yerine konulur.


4- Kafesin bulunduğu oda, kuş hava akımlarının ortasında kalmayacak, rahatsızlanmasına neden olabilecek bir etkiye uğramayacak biçimde havalandırılır. Bu çok önemli bir noktadır. Kuşların en büyük gereksinimlerinden biri de temiz havadır.

Ancak bunu sağlarken hastalanmasına neden de olmamak gerekir.
Kafes ve salmaların bu günlük bakım ve temizliklerinden başka, haftada veya onbeş günde bir daha büyük ve ayrıntılı temizlik yapmak yararlı bir zorunluluktur. Bu büyük temizlikte, kafeslerin ve salmaların her yeri inceden inceye temizlenir. Hiçbir yerde yem artığı ve pislik bırakılmaz. Kafesler sodalı sıcak sularla silinir, tünekler iyice temizlenir. Tünek başlarına pamukla konulan pire tozları yenilenir. Yuva kutularına, salmanın kapı, pencere gibi tahta bölümlerinin ek yerlerine, çatlaklarına ve aralarına, bir litre suya iki kaşık izotox konularak hazırlanacak eriyikten bir süngerli sürülerek dezenfeksiyon sağlanır.

Pet shoplarda, muhabbet kuşları için uygun ölçülerde hazırlanmış yuvalar bulmak mümkün. Dilerseniz, 25 santim yüksekliğinde, 15 santim derinliğinde ve 15 santim genişliğinde bir yuvayı kendiniz de kontraplaktan yapabilirsiniz. Yuvaların arka kısmında, yavruları kontrol edebilmek için dışarı doğru açılan bir kapı ve ön kısmında anne ve babanın girebilmesi için bir delik bulunmalı. Giriş deliğinin birkaç santim altına, kuşcuların konarga adını verdiği kısa tüneği yerleştirmeyi unutmayın. Dişi kuş, yuvalığa uçtuğu zaman, giriş deliğinin kenarına değil, konargaya konacaktır. Ayrıca dişinin yuva yapabilmesi için arka kısıma bir oyuk yapmanız yuvanın düzgün durmasını sağlayacaktır.

2-YUVA YAPMASINA YARDIMCI MADDELER NELER OLMALIDIR?


Doğada yaşayan kuşlar, güçlü gagalarıyla ağaç dallarını ufalayıp, elde ettikleri talaşı, yuvalığın dibine taşırlar. Kafeste yaşayan kuşlara yardımcı olmak için, yuvanın tabanını üç santim yüksekliğinde, talaşla kaplayın. Yuvaya koyduğunuz talaşın, kimyasal maddelerle işlenmiş ağaçlardan elde edilmediğine emin olun. Ayrıca yuva yapmasına yardımcı olamak için kendir liflerini kafese koyarsak, dişi yuva yapmak için bu malzemeyi kullanacaktır.Yuva geniş bir kafese yerleştirilmeli. Kafes küçükse, yer kaplamaması için kapıyı açıp, dışarıdan yerleştirin. Muhabbet kuşları önce , yuvayı merakla izler. Dişi kuş gün geçtikce, yuvayla daha çok ilgilenir. Yuvanın içine gözatmaya başlar. Bir süre sonra içine girip, sağı solu gagalayıp, kontrol eder. Giderek, yuvada daha çok kalır. Erkek kuş da yuvaya gözatar ama içeri girmez. Dişiden uzak duran erkek kuş, artık daha cüreetkar davranacaktır.

3- MUHABBET KUŞUNUN EŞLEŞMESİNİ NASIL GÖZLEMLERSİNİZ? 


Muhabbet kuşlarının dişisi daha zor eşe gelir, erkek ise dişinin engel olmasına rağmen, her fırsatta dişisinin kuyruğuna dokunmaya çalışır. Dişiyi etkilemek için, kafesteki çanı kuvvetli şekilde çalar. Durmadan uçar, konmak için dişinin yanını seçer. Yan yan sekerek yürür. Ateşli bir şekilde başını sallayarak dişinin yanına yaklaşır. Gagasıyla omuzuna vurur. Bu sırada, heyecandan göz bebekleri küçük siyah noktalara dönüşür. Dişi, birleşmeye hazır olduğunu günlerce sonra gösterir. Dalın üzerine konar oturur. Başını arkaya uzatır. Kuyruğunu havaya kaldırır ve hareketsiz kalır. Erkek mesajı alınca, dişinin sırtına çıkar. Çiftleşme bittiğinde dişi uçup gider. 

4-YUMURTLADIĞI ZAMAN DİŞİNİN DAVRANIŞLARI NASILDIR VE NEDEN BAZEN YUMURTASINI AŞAĞIYA ATAR?


İlk yumurtadan sonra iki günde bir olmak üzere toplam 4 ile 6 yumurta yaparlar. Yumurtlamak, dişi için muazzam zordur. İlk yumurtadan sonra kuş kuluçkaya yatar. Yalnızca, tuvalet ihtiyacı için dışarıya çıkar. Artık, erkeğin onu besleme zamanı gelmiştir. Bu arada meraklanarak yuvanın içine bakmak gibi bir harekette bulunmanız dişiyi rahatsız edeceğinden bazen yumurtaları kırmak yada aşağıya atmak gibi eylemlerle de karşılaşabilirsiniz. En iyisi uzaktan takip etmektir.Muhabbet kuşları hislerini çabuk gösteren, çabuk kızan kuşlardır. Özellikle yumurtladıktan sonra yuvasına bakılmasından, kendisi yada eşi ile ilgilenilmesinden, Kafes yada yuvasının yer değiştirilmesinden kesinlikle hoşlanmaz. Bunu yumurtalarını kırarak yada yuvadan aşağı atarak gösterir. Hatta yumurtadan çıkmış yavrusunu dahi yuvadan atabilir yada gagalayarak öldürebilir. bazen yeniden yumurtlayacağı zamanda yavrusunu öldürerek aşağıya atabilir. Buda bu kuşun yapısında olan ve henüz çözülememiş bir durumdur. Eğer yumurta boş yada yavruya bakma niyeti yoksa zaten yumurtayı aşağıya atar. Kanaryada böyle bir şey kesinlikle olmaz. Kanaryalar daha ağırbaşlı ve uysaldırlar.

5- YUMURTALARIN DÖLLENDİĞİ NASIL ANLAŞILIR?


Kuluçkanın 6'ncı gününde, yumurtanın döllenip döllenmediği anlaşılır. Elinize aldığınız yumurtayı, bir el fenerine doğru tutun. Yumurtanın çekirdeğini görebilirsiniz. Döllenmemiş yumurtanın içinde leke göremezsiniz. Yumurtaların hepsini yuvaya koyun ki, dişi kızmasın. 

6- YAVRU MUHABBETKUŞU KAÇINCI GÜNDE YUMURTADAN ÇIKAR?



Yumurtadaki embriyonun, bebek muhabbet kuşuna dönüşmesi için, belli ısıda 18 gün geçmesi gerekir. Nasıl ikişer gün arayla yumurtladıysa, yavrularda aynı şekilde ikişer gün arayla yumurtadan çıkar. Dişi kuş, farklı boylarda yavrularla ilgilenmek zorundadır. Yuvada hala tüylenmemiş yavru varsa, bunları gece gündüz, kanatları altında korumaya devam eder. 

7- YAVRU MUHABBETKUŞU' NUN SAĞLIKLI YETİŞMESİ İÇİN NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?


Yuva sıcaklığı 37, ev sıcaklığı ise 16-18 derece olmalıdır. Yumurtaların kurumaması için kafesin içinde nem oranı yüksek tutulmalıdır. 
Kuşlar, filizlenmiş tohumlar ve özel kuluçka yemleriyle beslenmeli. 
Yuvalar her gün kontrol edilmeli. Yuva kontrolü, kuşun yuvada olmadığı zamanlar yapılmalı. 
Yumurtaların kabukları yavrulara zarar verir. Yumurta kabukları, zaman geçirmeden yuvadan alınmalı. 
Yavrulardan biri ölmüş olabilir. Diğer yavruların sağlığını tehtid eden ölü yavru mutlaka yuvadan çıkartılmalı. 
Yavrunun kursağına hafifce dokunun. Genellikle boştur. İyi beslenmeyen yavrular, gelişimlerini tamamlayamazlar. Anneler, yeterince beslenmemiş olabilirler. Bu yüzden yavruların ve annelerin özel olarak beslenmesi gerekir. 
Kuluçka döneminden önce satıcılardan beslenme şırıngası ve yavru yemi alın. Yavruları ilk 14 günde şırıngayla, daha sonra kaşıkla besleyin. 
Besleyeceğiniz yavruyu, yumuşak bir kağıt havlunun üzerine yatırın. Hazırladığınız özel yemi, şırıngayla yavrunun diline damlatın. Kursağı doluncaya kadar bu işleme devam edin. Annenin yeterince besleyemediğini inandığınız yavrulara bu işlemi her gün uygulayın. 

8- YAVRU MUHABBETKUŞU' NUN GELİŞMESİ NASIL OLUR? 


Yavru yumurtadan çıktığında 2-2.7 gram ağırlığındadır. ilk beş gün boyunca gözleri kapalıdır. Sırt üstü yatar pozisyonda, annesinin yemlemesini bekler. 
6-8'inci günler arasında yavrunun ağırlığı 12-14 grama ulaşır. 
7'nci gün kanat tüyleri belirmeye başlar. 
8'inci günde başını dik tutmaya başlar. Birkaç sıçrama yapabilir. 
9'uncu gün kuyruk tüyleri büyümeye başlar. Gözleri açılır. Kuyruk kısmına oturarak beslenir. 
12'nci gün, tüm ince tüyleri çıkmıştır. Ağırlığı 23 grama ulaşır. 
17'nci gün tüm tüyleri tamamlanır. Hala yuvadan çıkmaz. 
21'inci gün, tüy renkleri belirginleşir. 
28 ve 31'inci günler arasındayavrular tırmanabilir. Kanatlarını çırparlar. Yuvadan çıkabilirler. 
28'inci gün, tüm tüyleri tam anlamıyla çıkmıştır. Renkleri büyüklerinkine nazaran daha mattır. 
3-3 aylıkken, gençlik dönemi tüy değişimi gerçekleşir. Yeni çıkan tüyleri, büyüklerinki gibi parlak olur. 

9- YAVRU MUHABBETKUŞU EŞLEŞMEYE KAÇINCI AYDA HAZIR OLUR?


Yavru muhabbet kuşu 6-8 aylık olunca erişkinliğe ulaşmış olup, eşleşmeye hazırdır. 

10- MUHABBETKUŞU' NUN ERKEK YADA DİŞİ OLDUĞUNU PRATİK OLARAK NASIL ANLARSINIZ? 


Muhabbet kuşunuzun erkek yada dişi olup olmadığını anlayabilmek basit bir yol göstereceğiz. Elbetteki bu uzman bir kuşçu gözüyle yapılmış bir tespit olmasada,Muhabbet kuşunun gagasının üzerindeki etli kısım koyu renkli ( Mavi yada benzeri renkli) ise erkek, renk yok ise dişidir diyebiliriz. 

11- MUHABBETKUŞU İLE ARKADAŞ OLABİLMEK İÇİN NELER YAPMALIYIZ ?


Muhabbet kuşları, neşeli, akrobatik, sevecen, sıcakkanlı ve şaşırtıcı küçük kuşlardır. Onların dostluklarını kazanmak için, zekice yaklaşarak ilgisini çekin. Zaten çoğunlukla onlar sizden önce size yaklaşacaklardır. Ancak bu narin vücuttaki eğlendirici kişilik, ona kaba davranmanıza asla müsaade etmez. 
Bir çok muhabbet kuşu, omuzlarınızda vakit geçirmeyi çok sever. Bu özelliklerine rağmen genellikle kucaklanacak, okşanacak hayvanlardan değildirler. 
Ama ara da bir başlarının kaşınmasından da hoşlanırlar. 
Muhabbet kuşları, kendilerine her gün dokunulmasını isterler. Eğer dokunuşlarınızı yeterli bulmazlarsa utangaç, vahşi ve bazen de yaramaz olabilirler.

12- MUHABBETKUŞU' NU EVCİLLEŞTİRMEK İÇİN NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?


Onların çoğu, ailelerinin yanında, insani dokunuşlardan uzak büyüdükleri için ürkek olurlar. Bir muhabbet kuşunu çok genç yaşlarda, hatta bebekken elde ederseniz, evcilleştirilmesi çok daha kolaydır. Elle beslenen bebekler, kısa sürede sizinle arkadaş olurlar. Onlar, ebeveynleri tarafından yetiştirilenlerden daha fazla kucaklanılmaktan hoşlanırlar. 
Muhabbet kuşlarının tek başlarına ya da çift olarak tutulması mümkün. Eğer gerçekten kuş evcilleştirmek istiyorsanız, yalnız bir kuş edinmeniz daha iyi olacaktır. Çift olan kuşların asla evcilleştirilemeyeceği anlamında söylemiyoruz bunu. Sadece çift olan kuşlarınızı evcilleştirmek için daha fazla çalışmanız gerekir.